Τι είναι το Γεωπάρκο;
Ένα Γεωπάρκο είναι μια περιοχή με σαφώς καθορισμένα όρια που έχει μια αξιοσημείωτη γεωλογική κληρονομιά σε συνδυασμό με μια στρατηγική για την βιώσιμη ανάπτυξη
(δηλαδή στην οικονομική ανάπτυξη που σχεδιάζεται και υλοποιείται λαμβάνοντας υπόψη την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιωσιμότητα).

Οι κύριοι σκοποί του Γεωπάρκου είναι οι εξής:
Η διατήρηση της Γεωλογικής Κληρονομιάς (Γεωδιατήρηση) που είναι μια από τις πιο σημαντικές δραστηριότητες σε ένα Γεωπάρκο.

Η εκπαίδευση για την βιώσιμη ανάπτυξη, μια συνεχής πρακτική ενός Γεωπάρκου, που ενσωματώνεται σε εκπαιδευτικά προγράμματα, σε ερμηνευτικές πινακίδες, φυλλάδια, κέντρα περιβαλλοντικής ενημέρωσης – εκπαίδευσης , παραγωγή γεωτουριστικών προϊόντων (ενημερωτικοί οδηγοί, αναµνηστικά είδη κ.τ.λ.) που αναπτύσσουν τη στενή σχέση
μεταξύ του ανθρώπου και των Γεωεπιστημών

Ο Γεωτουρισμός, με έμφαση στον τομέα του πολιτιστικο-περιβαλλοντικού τουρισµού. Ένα Γεωπάρκο μπορεί να βοηθήσει στην τόνωση των τοπικών κοινωνικο-οικονομικών
δραστηριοτήτων ώστε να δημιουργηθούν και να αναπτυχτούν επιχειρήσεις που σχετίζονται με τον τουρισμό, τη διάδοση και την προώθηση επισκέψεων και περιηγήσεων.

Στις 17 Νοεμβρίου 2015 στο Παρίσι, η Γενική Διάσκεψη της UNESCO, αποδέχθηκε ομόφωνα τη δημιουργία του νέου προγράμματος του οργανισμού για τις Γεωεπιστήμες και τα Γεωπάρκα (International Geoscience and Geoparks Program), σύμφωνα με το οποίο καθιερώνεται η αναγνώριση περιοχών με τον τίτλο «Παγκόσμια Γεωπάρκα UNESCO» (http://www.unesco.org/new/en/natural-sciences/about-us/single-view/news/global_geoparks_become_unesco_sites/#.Vkwk_L8as8I).

Έτσι, στην επέτειο των 70 χρόνων από την ίδρυση της UNESCO, του διεθνούς οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών που δημιουργήθηκε για να υπηρετήσει την συνεργασία μεταξύ των κρατών - μελών σε θέματα εκπαίδευσης, επιστημών και πολιτισμού και να συνεισφέρει στην εμπέδωση της ειρήνης στις καρδιές όλων των ανδρών και γυναικών του κόσμου και 43 χρόνια από την θέσπιση του Προγράμματος των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς (World Heritage Sites), το νέο πρόγραμμα καθιερώνει την αναγνώριση περιοχών που διαθέτουν περιοχές με ιδιαίτερη γεωλογική κληρονομιά και απολαμβάνουν διεθνή αναγνώριση, με τον τίτλο «Παγκόσμια Γεωπάρκα της UNESCO» (UNESCO Global Geoparks).

Στο νέο Πρόγραμμα εντάσσονται όλες οι περιοχές που ανήκουν σήμερα στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων, που αντιστοιχούν σε 120 γεωπάρκα από 33 χώρες. Τα Γεωπάρκα είναι περιοχές με σημαντική γεωλογική κληρονομία και πλούσιο φυσικό και πολιτισμικό περιβάλλον, οι οποίες μέσα από την προστασία της φύσης και την εκπαίδευση συμβάλλουν στην ανάπτυξη υπεύθυνου τουρισμού, ενισχύοντας την τοπική οικονομία και βιώσιμη ανάπτυξη. Η δημιουργία των Γεωπάρκων προτάθηκε ως ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης του αγροτικού χώρου το 2000 από τέσσερις φορείς διαχείρισης περιοχών που διαθέτουν σημαντικά γεωμνημεία, το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου, το Reserve Geologique de Haute Provence στη Γαλλία, το Vulkan Eifel στη Γερμανία, και το Maestazgo στην Ισπανία, που έθεσαν και τις βάσεις για τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γεωπάρκων. Οι συνεχείς προσπάθειες για των προστασία και ανάδειξη των γεωλογικών μνημείων, η διαρκής βελτίωση υπηρεσιών και προϊόντων προς τους επισκέπτες , η καινοτομία, η περιβαλλοντική εκπαίδευση, η συνεργασία, η αλληλοϋποστήριξη και επέκταση του Δικτύου, έδωσε το έναυσμα το 2004 στην UNESCO να αγκαλιάσει το θεσμό και να υποστηρίξει τη δημιουργία του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων, μεταφέροντας την πρωτοβουλία σε όλο τον κόσμο. Όντας πρωτοβουλίες που πηγάζουν από τις τοπικές κοινωνίες, τα Γεωπάρκα αγκαλιαστήκαν από όλες τις ηπείρους και καλωσορίστηκαν θερμά από το σύνολο σχεδόν των 195 Κρατών Μελών της UNESCO, που ενέκριναν τη δημιουργία του τρίτου προγράμματος αναγνώρισης περιοχών διεθνούς αξίας του Οργανισμού (μετά τα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς και τα Αποθέματα της Βιόσφαιρας). Η απόφαση αυτή βρίσκει σήμερα την Ελλάδα, σε μια ιδιαίτερα πλεονεκτική θέση καθώς διαθέτει ήδη πέντε περιοχές που χαρακτηρίζονται πλέον ως «Παγκόσμια Γεωπάρκα της UNESCO».

Οι Ελληνικές περιοχές που χαρακτηρίζονται Παγκόσμια Γεωπάρκα UNESCO είναι:

1. Η Νήσος Λέσβος.

2. Η περιοχή του Ψηλορείτη.

3. Η περιοχή του Εθνικού δρυμού Βίκου - Αώου.

4. Το Εθνικό Πάρκο Χελμού – Βουραϊκού.

5. Η περιοχή Σητείας

Η αναγνώριση από την UNESCO όλων αυτών των περιοχών καταδεικνύει τον πλούτο της Ελληνικής γεωλογικής κληρονομιάς, καθώς και την ιδιαίτερη αξία που έχει η γεωλογική, φυσική και πολιτισμική κληρονομιά των Ελληνικών Γεωπάρκων σε παγκόσμια κλίμακα. Ταυτόχρονα αναδεικνύει τις μοναδικές ευκαιρίες και δυνατότητες που ανοίγονται μέσω της προβολής και της ορθολογικής τους διαχείριση, για την ανάδειξη τους σε τουριστικούς προορισμούς, για την προσέλκυση ποιοτικού τουρισμού και για την επίτευξη βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης. H Ελληνική φύση, τα Ελληνικά τοπία και τα Γεωλογικά μνημεία, τεκμήρια της γεωιστορικής εξέλιξης του Ελληνικού χώρου μέσα από τις δράσεις ερμηνείας, ανάδειξης και προβολής που υλοποιούν οι φορείς διαχείρισης των Ελληνικών Γεωπάρκων, κεντρίζουν το ενδιαφέρον των επισκεπτών και προσκαλούν σε ενδιαφέρουσες και γοητευτικές αποδράσεις εξερεύνησης, τέρψης και αναψυχής.

Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ:

http://www.unesco.org/new/en/natural-sciences/environment/earth-sciences/unesco-global-geoparks/

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΓΕΩΠΑΡΚΟ ΧΕΛΜΟΥ-ΒΟΥΡΑΪΚΟΥ ΤΗΣ UNESCO

O Φορέας Διαχείρισης Χελμού-Βουραϊκού, θέλοντας να συμβάλει στην προώθηση δράσεων εναλλακτικού τουρισμού, περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, προστασίας και ανάδειξης του περιβάλλοντος στην περιοχή του Εθνικού Πάρκου, τον Οκτώβριο του 2009 έγινε μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γεωπάρκων (EGN) και του παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων (GGN) υπό την στήριξη της UNESCO. Η παραμονή στο Δίκτυο προϋποθέτει τις θετικές αξιολογήσεις της κάθε περιοχής, από εντεταλμένους αξιολογητές, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν επιτυχώς στο Γεωπάρκο Χελμού-Βουραϊκού κατά τα έτη 2013 και 2015.

Η προστατευόμενη περιοχή Χελμού-Βουραϊκού, περιλαμβάνει σημαντικούς Γεώτοπους, δηλαδή γεωλογικές περιοχές που έχουν ιδιαίτερη επιστημονική, αισθητική, εκπαιδευτική αξία αλλά και αρχαιολογικό, οικολογικό, ιστορικό ή πολιτιστικό ενδιαφέρον. Το Γεωπάρκο Χελμού-Βουραϊκού καλύπτει έκταση 647 τ.χλμ. και εκτείνεται στους Νομούς Αχαϊας και Κορινθίας στη Β. Πελοπόννησο. Παρουσιάζει μια ξεχωριστή γεωλογική ιστορία, ενώ φιλοξενεί μοναδικά τοπία, σημεία πολιτιστικής κληρονομιάς και άρτιες επιστημονικές, εκπαιδευτικές και τουριστικές υποδομές, όπως το Σπήλαιο των Λιμνών, τις πηγές του Αροάνιου ποταμού στο Πλανητέρο, το Φαράγγι του Βουραϊκού Ποταμού με τον μοναδικό οδοντωτό σιδηρόδρμο Διακοφτού – Καλαβρύτων, τη λίμνη Τσιβλού, τη λίμνη Δόξας, τις εγκαταστάσεις του Περιβαλλοντικού Κέντρου Κλειτορίας - Ακράτας στην Κλειτορία, τις εγκαταστάσεις του Χιονοδρομικού Κέντρου, το τηλεσκόπιο Αρίσταρχος κλπ.

Μέσα και από την σπουδαία αυτή επιτυχία της αναγνώρισης των περιοχών από τον παγκόσμιο οργανισμό της UNESCΟ πολλαπλασιάζονται οι μοναδικές ευκαιρίες και δυνατότητες που ανοίγονται μέσω της προβολής και της ορθολογικής τους διαχείρισης για την ανάδειξή τους σε τουριστικούς προορισμούς αριστείας και την προσέλκυση τουρισμού ποιότητας με στόχο τη βιώσιμη τοπική ανάπτυξη.

Ο σκοπός της ίδρυσης του Φόρουμ είναι ο συντονισμός και η προβολή των Ελληνικών Γεωπάρκων, καθώς και η ενίσχυση των προσπαθειών για την ανάδειξη των γεωλογικών μνημείων και θέσεων της γεωλογικής και γεωμορφολογικής κληρονομιάς της Ελλάδας.
 
Οι στόχοι του Ελληνικού Φόρουμ Γεωπάρκων είναι:
 
1. ο συντονισμός των δράσεων των Ελληνικών Γεωπάρκων,
2. η προώθηση και ανάπτυξη των Ελληνικών Γεωπάρκων,
3. η συνεργασία για την υλοποίηση προγραμμάτων για την αξιολόγηση της γεωλογικής κληρονομιάς σε εθνικό επίπεδο,
4. η παροχή πληροφοριών και η προώθηση των διεθνών Δικτύων Γεωπάρκων (EGN/GGN),
5. η ένταξη των δράσεων των Γεωπάρκων στο ευρύτερο πλαίσιο δράσης για την ανάπτυξη του Γεωτουρισμού και ειδικών μορφών τουρισμού με απώτερο στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη,
6. η παροχή τεχνικής και επιστημονικής υποστήριξης στα υποψήφια προς ένταξη Γεωπάρκα στα Διεθνή Δίκτυα (EGN/GGN),
7. η οργάνωση ετήσιας ημερίδας για την ανταλλαγή καλών πρακτικών και την δημοσιοποίηση των προγραμμάτων και δράσεων των Γεωπάρκων.
 
 
Οι δράσεις του Ελληνικού Φόρουμ Γεωπάρκων θα περιλαμβάνουν πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη και αναγνώριση των Γεωπάρκων σε εθνικό επίπεδο, όπως επίσης και τη στήριξη και ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γεωπάρκων και του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων με δράσεις όπως:
 
1. προβολή και υποστήριξη των Ελληνικών Γεωπάρκων,
2. ενίσχυση συνεργασίας και μεταφορά τεχνογνωσίας ανάμεσα στα μέλη,
3. διάχυση της πληροφορίας στην Ελλάδα για το Δίκτυο Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων και το Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO,
4. ενίσχυση και υποβοήθηση της συμμετοχής των Ελληνικών Γεωπάρκων σε διακρατικά πρόγραμμα συνεργασίας,
5. η οργάνωση της ετήσιας συνάντησης των Γεωπάρκων για την ανταλλαγή καλών πρακτικών και τη δημοσιοποίηση των προγραμμάτων και δράσεων των Γεωπάρκων, με έμφαση σε αυτά που στοχεύουν στην προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η συνάντηση θα πραγματοποιείται κάθε φορά σε διαφορετικό γεωπάρκο με ανοικτή συμμετοχή όλων των φορέων που επιθυμούν.
6. οργάνωση κοινού ετήσιου προγράμματος δραστηριοτήτων,
7. κοινή συμμετοχή στα σημαντικότερα συνέδρια που σχετίζονται με τις επιστήμες της Γης για τα έτη 2011-2012,
8. λειτουργία γραμματείας του Ελληνικού Φόρουμ Γεωπάρκων, η οποία θα συνδράμει το συντονιστή στο συντονισμό και την εύρυθμη λειτουργία του.

Ο Συντονιστής του Ελληνικού Φόρουμ Γεωπάρκων εκλέγεται από τα μέλη του με ετήσια θητεία. Tο 2011 εκλέχθηκε ο Δρ. Χαράλαμπος Φασουλάς από το Γεωπάρκο του Ψηλορείτη (Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. – 2810 393277). Η Γραμματεία του Δικτύου αποφασίστηκε να λειτουργεί στη Μυτιλήνη στα γραφεία του Γεωπάρκου του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, που είναι από τα ιδρυτικά μέλη του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γεωπάρκων.

Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ:

http://www.hellenicgeoparks.gr/